مصرف هم زمان بعضی از مواد غذایی با یکدیگر می تواند بسیار مضر باشد و حاصل آن تولید اخلاط زاید در بدن می باشد که گاهی تاثیرات این تداخلات در چندین سال بعد به صورت بیماری های مختلف و صعب العلاج بروز خواهد کرد. به عنوان مثال حکمای طب ایرانی معتقدند که مصرف هم زمان موارد ذیل باعث تولید اخلاط خام در بدن شده و تولید بیماری کرده، مثلاً مصرف ماست با هر نوع و هر مقدار گوشت باعث لکه های پوستی و مصرف سرکه یا انواع شور و ترشی که با سرکه ساخته می شود همراه با برنج باعث کولیت و درد شکم می شود که ممکن است این بیماری ها حاصل عدم رعایت این مطالب در طول چندین سال باشد. بنابراین از خوردن هم زمان ترکیبات مواد غذایی که در هر ردیف از جدول ذیل ذکر شده است، جداً خودداری نمایید.
ضمناً خوردن خربزه یا هندوانه به همراه وعده غذایی و همچنین خوردن گوشت خام نیز می تواند امراض جدی در پیش داشته باشد.
خرخر عادتی
به خرخر در افرادی که مبتلا به سندرم وقفه تنفسی در خواب نیستند، خرخر عادتی گفته میشود که در سنین مختلف دیده میشود و با افزایش سن شیوع آن نیز افزایش مییابد. بطوری که 5 تا 10% کودکان ، 25% بالغین و 40 تا 50% افراد بالای 60 سال دچار درجاتی از خرخر هستند.
تقریبا 10% افرادی که دچار خرخر عادتی هستند (در مورد اطفال حدود 1%) پس از مدتی (یک تا چند سال) دچار سندرم وقفه تنفسی در خواب میشوند و از طرفی تقریبا تمامی مبتلایان به سندرم وقفه تنفسی در خواب دچار درجاتی از خرخر کردن هستند. و تنها نشانه بارز این بیماری خرخر کردن است.
چگونگی ایجاد صدای خرخر
بطور طبیعی، در موقع خواب تون عضلات ناحیه دهانی- حلقی کاهش یافته، بافت آن ناحیه کمی به هم نزدیک شده و یک نوع انسداد نسبی بوجود میآید. در افراد مبتلا به خرخر ، به دلیل وجود یک اختلال ساختمانی و یا اختلال کارکردی مجرای هوایی در بینی یا فضای دهانی- حلقی باریک و تنگ است و این مساله موجب افزایش فشار منفی وارده به ناحیه دهانی- حلقی و در نتیجه به ارتعاش در آمدن زبان کوچک ، لبه نرم کام ، پرههای مخاطی حلقی و بالاخره تولید صدا در هنگام دم میشود.
علل خرخر
- علل ساختمانی و آناتومی خرخر کردن عبارتند از: انحراف تیغه میانی بینی (شایعترین علت)، بزرگی شاخک تحتانی بینی ، پولیپ بینی ، بزرگی لوزهسوم یا لوزههای کامی (عمدتا در اطفال) ، بزرگی زبان ، بزرگی زبان کوچک ، تومورهای ناحیه دهانی_حلقی و بینی_حلقی ، کوچکی فک تحتانی ، کوتاه بودن گردن و بالاخره چاقی.
- علل کارکردی خرخر عبارتند از: مصرف الکل ، استعمال دخانیات ، داروهای خواب آور و آرام بخش ، داروهای آنتی هیستامین و برخی از اختلالات روحی و روانی.
عوارض خرخر
خرخر کردن و سایر مشکلات تنفسی باعث کاهش زمان خواب و میزان اکسیژن دریافتی توسط مغز میشود، به همین دلیل افرادی که خرخر میکنند در طی روز احساس کسالت و خواب آلودگی دارند و با مشکلات رفتاری مواجه میشوند. در اطفال باعث اختلال در رشد و تکامل میشود. همچنین به گفته دانشمندان کودکانی که خرخر میکنند 4 برابر بیش از کودکان دیگر در بزرگسالی با مشکلات رفتاری مواجه میشوند. همچنین خطر بروزبیماریهای قلبی- عروقی مثل بیماریهای ایسکمیک قلب ، سکته مغزی و بالا رفتن فشار خون در مبتلایان به خرخر بیشتر میشود. و بالاخره مهمترین عارضه خرخر و در واقع پایدار شدن خرخر ، سندرم وقفه تنفسی در خواب است.
درمان
اصل کلی در درمان خرخر کردن ، برطرف و اصلاح کردن اختلال زمینهای بوجود آورنده و تشدید کننده آن است همچنان که ذکر شد انحراف تیغه بینی شایعترین علت خرخر کردن در بالغین است و با ترمیم آن حدود 75-50 درصد بیماران بهبود مییابند. در آن دسته از بیمارانی که دچار خرخر بسیار بلند و شدید هستند احتمال موفقیت کمتر میباشد و احتمالا سایر علل مستعد کننده علاوه بر انحراف تیغه بینی وجود دارد.
اگر با برطرف کردن انسداد مجرای هوایی و عوامل مستعد کننده بهبودی حاصل نشود یک نوع جراحی خاص و برداشتن قسمتی از استخوان کام و در اطفال برداشتن لوزهها انجام میشود که این روشها بیش از 90% موفقیت آمیز هستند.
کاهش وزن در افراد چاق و قطع مصرف الکل و داروهای مسبب خرخر تا حدود زیادی به کاهش و برطرف شدن این ناراحتی کمک میکند.
داروهای ضد اشتها
این دسته از مواد موسوم به (anorectics) معمولاً داروهایی هستند که میل به خوردن را در افراد ساقط می کنند. اغلب، این داروها برای جلوگیری از چاقی افراد تجویز شده و به طور کوتاه مدت از آنها استفاده می شود. داروهای این گروه، محرک بوده و از خانواده فنتیلامین می باشند که این ماده با امفتامین در ارتباط است.
امفتامین قبلاً به عنوان نوعی داروی ضد اشتها به فروش می رسید تا این که در اواخر دهه 1950، به دلیل سوء استفاده از اثرات محرک آن، مصرف آن در سراسر جهان ممنوع اعلام شد.
امفتامین اثرات جانبی زیادی دارد؛ از جمله اعتیاد، بالا بردن فشار خون و... که به همین دلیل، استفاده طولانی مدت از آن بدون نظارت پزشک متخصص خطرناک می باشد.
ممنوعیت عرضه
شیوع بیماری های کشنده، فشار خون بالا و دیگر آسیب های وارده به قلب سبب شد که این داروها دیگر عرضه نشود. برای مثال، در سال 2000م، ارتباطسکته با استفاده از داروی ضد اشتهای فنیل پروپانولامین کشف شد و به همین دلیل، این دارو دیگر در بازارهای آمریکا عرضه نشد.
با وجود همه ی این مشکلات و بیماری های ناشی از مصرف اینگونه داروها، هنوز هم بسیاری از انواع آن در بازارهای جهانی عرضه می شوند؛ از جمله فنترمین،فندیمترازین، بنزفتامین و... .
سیبوترامین نوعی دیگر از این مواد اعتیاد آور است که به همراه اورلیستات برای درمان چاقی با تجویز پزشک مورد استفاده قرار می گیرد.
گرسنگی انگیزهای بسیار نیرومند و پیچیده است. پیچیدگی آن از آنجا ناشی میشود که عوامل فیزیولوژیکی متعدد به همراه عوامل محیطی زیادی در این امر دخیل هستند. از لحاظ فیزیولوژیکی بدن نیاز به خوردن مواد مختلفی از قبیل پروتئینها، کربوهیدراتها و چربیها دارد و هر یک از آنها در صورت کمبود مراکز گرسنگی در مغز را تحریک میکنند. همچنین از لحاظ محیطی دیدن ، بو ، شکل ، طعم ، مزه و نوع فرهنگی که در آن زندگی میکنیم در میزان گرسنگی ، دفعات و انواع غذاهای که میخوریم، دخیل است.
نقش عوامل فیزیولوژیکی در انگیزه گرسنگی
فرضیه تعادل گلوکزی
سلولها برای تولید انرژی به گلوکز (قند) نیاز دارند و زمانی که توانایی سلول برای تولید انرژی کاهش مییابد، تحریکات فیزیولوژیکی در هیپوتالاموس برای دریافت گلوکز ایجاد میشود و که موجب گرسنگی میگردد. مطابق پژوهشهای انجام شده کاهش سطح گلوکز خون توسط سلولهای کبد شناسایی میشود و کبد علامتی مبنی بر پایین بودن سطح گلوکز به (یکی از ساختارهای مغز) میفرستد و این باعث برانگیختگی انگیزه گرسنگی از طرف هیپوتالاموس میشود. پس از دریافت غذا و بازگشت گلوکز به سطح طبیعی کبد علامت اشباع گلوکز را به هیپوتالاموس میفرستد و هیپوتالاموس نیز گرسنگی را بازداری و سیرس را فعال مینماید.
فرضیه تعادل چربی
طبق فرضیه تعادل چربی هنگامی که وزن بدن (یا نسبت چربی بدن) به پایینتر از توازن تعادل حیاتی کاهش مییابد، رفتار غذا خوردن از احتمال بیشتری برخوردار میشود. با این حال تاکنون هیچ مطالعهای گیرندههایی را که ادعا میشود سطح چربی بدن را کنترل میکنند شناسایی نکرده است. آنچه شناخته شده است، این است که کبد مسئول تولید و متوقف کردن چربی است و هنگامی که سطح گلوکز خون پایین میآید، کبد از چربیها برای تولید گلوکز استفاده میکند و همزمان علامتی تحریکی به هیپوتالاموس برای دریافت گلوکز میفرستد.
نقش معده در گرسنگی
ورم (بادکردگی) معده نیز در تنظیم گرسنگی دخالت دارد. بعد از یک وعده غذا هنگامی که معده پر است (باد کرده است) مردم احساس گرسنه نبودن را گزارش میکنند. هنگامی که معده و رودهها غذا را هضم کرده و شروع به تخلیه آن میکنند، هنوز احساس گرسنگی وجود ندارد. ولی زمانی که معده 60 درصد از محتویات خود را تخلیه کرد احساسات اولیه گرسنگی شروع میشود و با ادامه روند تخلیه معده گزارشهای مربوط به احساس گرسنگی بیشتر میشود.
نقش هیپوتالاموس در گرسنگی
هیپوتالاموس در تنظیم احساسات گرسنگی و سیر نقش مهمی دارد. در واقع تمام کمبود گلوکز و سایر مواد لازم برای بدن از طرف کبد شناسایی و به این ساختار مغزی گزارش میشود. در هیپوتالاموس دو ناحیه خاص که بر غذای مصرفی تاثیر میگذارد، وجود دارد. اولین ناحیه هیپوتالاموس جانبی (Laternal HypoThalamus) است که فرمان خوردن را صادر میکند، ناحیه دوم هیپوتالاموس قدامی - میانی (Vertromedial HypoThalamus) است که جلوی خوردن را میگیرد. در واقع ناحیه اول مرکز تغذیه و ناحیه دوم مرکز سیری است.
آزمایشهای متعدد بر روی حیوانات نیز نقش این دو ناحیه را ثابت کردهاند. برای مثال وقتی ناحیه اول (LH) منهدم شود دیگر هیپوتالاموس نمیتواند رفتار غذا خوردن را تحریک و راه اندازی کند و بدین ترتیب حیوان از خوردن خوداری میکند، بگونهای که اگر به او بطور مصنوعی غذا داده نشود، خواهد مرد. از طرف دیگر اگر ناحیه دوم (VMH) تخریب شود، هیپوتالاموس قادر به بازداری رفتار غذا خوردن نخواهد شد و این باعث تغذیه بیش از حد در حیوان و چاقی مفرط خواهد شد. دو ناحیه موجود در هیپوتالاموس به عنوان مراکز «تنظیم کوتاه مدت غذا» معروف هستند و در کنار آن «دستگاه دراز مدت» نیز وجود دارد که تنظیم دقیقتری را بر عهده دارد. آن بدین صورت است که ثابت ماندن وزن جاندار در دراز مدت میشود.
نقش عوامل محیطی در انگیزه گرسنگی
دیدن بو ، شکل و مزه غذا و زمان روز و استرس همگی از عوامل محیطی رفتار غذا خوردن هستند. برای مثال مجموعهای از مطالعات نشان داده اند که رفتار غذا خوردن زمانی که فرد با انواع غذاها و انواع مزهها و اشکال خاصی از غذا مواجه میشود بطور چشمگیری افزایش مییابد. حتی زمانیکه یک نوع غذا وجود دارد، تعدد مزههای آن غذا باعث مصرف غذا به مقدار زیاد میشود. از عوامل محیطی دیگر اجتماعی بودن این پدیده است. انسانها در حضور دیگران (که آنها نیز مشغول خوردن هستند) بیشتر میخورند تا زمانیکه تنها هستند. در یک آزمایش از یک گروه آزمودنی خواسته شد که مقداری بستنی بخورند. گروه اول در شرایط تنهایی قرار داشتند و گروه دوم در شرایط گروهی قرار داشتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده نشان داد که افراد آزمودنی گروه دوم بیشتر از گروه اول بستنی خورده بودند. از دیگر عوامل محیطی فشارهای موقعیتی و اجتماعی است.
این فشار موقعیتی معمولا در گروهها دیده میشود. اگر یک رفتار در یک گروه به عنوان هنجار شناخته شده باشد، ممکن است انحراف زا آن هنجار به نوعی طرد و کاهش محبوبیت منجر شود. در برخی گروههای کوچک (نظیر تیمهای ورزشی) نوع و میزان غذا خوردن به یک هنجار تبدیل شده و بر افراد تحمیل میشود. رژیم غذایی نیز عامل محیطی مهمی است. در رژیم غذایی سعی میشود که رفتار خوردن تحت کنترل عامل شخصی و برنامه ریزیهای محیطی انجام شد، در بیاید و نه تحت کنترل عوامل فیزیولوژیکی. وقتی فرد میگوید: «من این مقدار را در این مدت معین فراهم خورد» در واقع بر نقش محیط تاکید میکند و رفتار غذاخوردن موقعی که احساس گرسنگی میکند را نفی یا طرد میکند.
تعریف چاقی
معمولاً زمانی که وزن بدن با توجه به جنس و سن، با قد تناسب نداشته باشد به اصطلاح می گویند که چنین فردی چاق است. در جدول زیر تناسب وزن با توجه به جنس، قد و سن آمده است:
افراد مختلف | سن | وزن | قد |
کودکان
|
7-9 سال | 28 کیلوگرم | 132 سانتی متر |
10-12سال | 37 کیلوگرم | 147 سانتی متر | |
دختران
|
13-15سال | 50 کیلوگرم | 162 سانتی متر |
16-19 سال | 55 کیلوگرم | 162 سانتی متر | |
پسران
|
13-15 سال | 50 کیلوگرم | 162 سانتی متر |
16-19 سال | 65 کیلوگرم | 178 سانتی متر | |
زنان
|
25 سال | 60 کیلوگرم | 165 سانتی متر |
45 سال | 59 کیلوگرم | 165 سانتی متر | |
65 سال | 61 کیلوگرم | 165 سانتی متر | |
مردان
|
25 سال | 71 کیلوگرم | 178 سانتی متر |
45 سال | 70 کیلوگرم | 178 سانتی متر | |
65 سال | 74 کیلوگرم | 178 سانتی متر |
اگر چه توضیح دقیقی برای شیوع اخیر چاقی وجود ندارد، استفاده از نظریه ی تکاملی برای درک این چاقی شایع مفید به نظر می رسد. در زمان های گذشته که غذا کمیاب بود، زمان هایی که غذا فراوان می شد، توانایی به منظور استفاده از این مواد غذایی در دوران وفور نعمت و ذخیره ی انرژی در بدن، بدون شک امتیازی تکاملی در بین افراد مختلف محسوب می شد. در جوامع بی تحرک امروزی، دقیقاً عکس این مطلب به چشم می خورد. امروزه به دلیل وفور نعمت، افراد مقادیر زیادی غذاهای پرانرژی در دسترس دارند که بخورند، در حالی که به نسبت غذایی که می خورند بسیار کم ورزش می کنند. اگر چه بسیاری افراد استعداد چاقی دارند، تنها به دلیل کاهش فعالیت فیزیکی و داشتن رژیم های غذایی پرکالری که در جوامع امروزی به چشم می خورد است که چاقی همه گیر شده است. بخش قابل توجهی (بیش از 30 درصد) از جمعیت کشورهای ثروتمند جهان مبتلا به چاقی هستند که سلامت همه آنها در معرض خطر قرار دارد.
به علاوه ناهنجاری های خوردن هم می تواند منجر به چاقی شود. یکی از مهمترین این ناهنجاری ها پر خوری است که همان طور که از نامش پیداست، فرد مبتلا به این ناهنجاری، بسیار تمایل به خوردن غذا دارد. یکی از دلایل این نوع خوردن بیش از حد این است که فرد مبتلا با خوردن غذا سعی در کاهش نگرانی های خود دارد. به علاوه افراد مبتلا به پرخوری، اغلب توانایی تشخیص گرسنگی از سیری را ندارند. البته بسیاری از متخصصین تغذیه اعتقاد دارند که مفهوم گرسنگی و سیری را باید از کودکی به بچه ها آموزش داد و صرفاً کودک را مجبور به خوردن غذایی که میلی به آن ندارد، نکرد.
برخی تحقیقات نشان می دهد که چاقی در انسان ممکن است به دلیل عفونت های ویروسی هم حادث شود. حاملان AD-36 و AD-37 که حامل ویروس آدنو ویروس هستند، به عنوان عاملی برای چاق کردن حیوانات و همچنین محرک بافت چربی در انسان شناخته شده اند. البته هنوز شواهد کاملی وجود ندارد که نشان دهد حضور این ویروس در بدن خطر ابتلا به چاقی را افزایش می دهد.
.: Weblog Themes By Pichak :.