مقدمه

واکنش کلی و کوتاه به یک واقعیت غیر منتظره همراه با یک حالت عاطفی خوشایند یا ناخوشایند هیجان نامیده می‌شود. هیجان ترجمه لغت انگلیسیEmotion که از نظر ریشه لغت عاملی که ارگانیسم را به حرکت در می‌آورد، مثلا خشم ، ترس ، دوست داشتن.

در روان‌شناسی هیجان‌ها جایگاه بسیار حساس و بنیادی دارند. زیرا ریشه بسیاری از اختلال‌های روانی را تشکیل می‌دهند. حتی سلامتی انسان را تضمین می‌کنند. مثلا ترس باعث فرار از خطر و خبط جان می‌شود. تلاش‌های گسترده توسط فلاسفه ، فیزیولوژیست‌ها و روان‌شناسان برای بررسی هیجان‌ها به عمل آمده، اما شیوه عمل آنها هنوز به صورت فرضیه باقی مانده است. مطالعات مختلف نشان داد که در ظهور و تکوین جلوه‌های هیجان ، فرهنگ هم نقش بسزایی دارد. 

تاثیر در زندگی

به هنگام هیجان قدرت تفکر و قدرت عمل می‌تواند فلج شده و یا قدرت یابد. ساده‌تر اینکه گاه هیجان ذهن را خالی می‌کند و فرد نه می‌تواند چیزی بگوید و نه انجام دهد. نمونه آن همان ضرب المثل ترس برادر مرگ است، می‌باشد. چرا که فرد عملا قادر به انجام کاری و عکس‌العملی نیست و گاه فعالیت ذهن را افزایش می‌دهد، تحلیل را پرواز می‌دهد، الهام بخش ، خلاقیت برانگیز و نیروبخش می‌شود. 

طرز کار و عملکرد

هنگام هیجان دو عصب سمپاتیک و پاراسمپاتیک جهت عکس هم عمل می‌کند. سمپاتیک بدن را برای حالت اضطراری آماده می‌کند و پاراسمپاتیک او را به سوی آرامش فرا می‌خواند و علت تفاوت عملکرد آنها در آماده کردن مواد شیمیایی جداگانه است که یکی موجب برانگیختگی و دیگری باعث آرامش می‌شود. 

ارتباط با سایر علوم

این بحث در شاخه‌های مختلفی از علوم انسانی و رفتاری و علوم اجتماعی جایگاه ویژه‌ای دارد. چرا که هیجان و بروز جلوه‌های آن یعنی رفتار در ارتباط نزدیکی با فرهنگ و آداب اجتماع قرار دارد. از سوی دیگر در حیطه روان‌شناسی فیزیولوژیک قرار می‌گیرد و از دیدگاه فیزیولوژیکی مورد بررسی قرار می‌گیرد. همچنین در شاخه‌های مختلف روان‌شناسی از جمله پزشکی ، جامعه شناسی ، روان‌شناسی احساس وروانشناسی ادراک ، روان‌شناسی اجتماعی ، روان‌شناسی رشد وروانشناسی تربیتی و... 

کاربردها

حفظ و سلامت روان و جسم مهمترین کارکرد هیجان برای انسان است. ظهور یک هیجان روحی و بروز جلوه‌های آن و در نتیجه پاسخ فرد به آن باعث تخلیه و آرامش روحی می‌گردد و در نتیجه دستگاه ایمنی بدن را تقویت می‌کند و همچنین از لحاظ جنسی باعث به فعالیت افتادن ارگانیزم و حفظ جان می‌شود. 

چشم انداز و آینده بحث

حاصل مطالعات ما را بر این نکته واقف می‌کند که بر هیجان‌های مثبت تاکید داشته باشیم. چرا که تحقیقات نشان داده است که در بین بیماران قبلی آنهایی که بیشتر در خود فرو رفته‌اند، بیشتر از کسانی که شاد هستند، از بیماری خود رنج می‌برند و یا اشخاصی که از نظر هیجانی افت قابل ملاحظه‌ای دارند.

از بروز خشم جلوگیری می‌کنند یا خود را بی‌پناه و بدون تکیه گاه احساس می‌کنند، بیشتر از دیگران به بیماری سرطان مبتلا می‌شوند. خلاصه اینکه نگرش فرد نسبت به هیجان‌ها ، می‌تواند دستگاه ایمنی بدن را تقویت کرده بر طول عمر انسان بیفزاید.

شامل ماکروفاژهای بافت همبند ، سلولهای کوپفر کبد ، ماکروفاژهای آلوئلی ریه ، میکروگلیهای بافت عصبی ، لکوسیتهای پلی مورنونوکلئر و مونوسیتهای خونی می‌باشد که در مجموع سیستمی را بوجود می‌آورند که اصطلاحا سیستم ایمنی طبیعی نامیده می‌شود. عملکرد فاگوسیتها به این ترتیب است که پس از نفوذ میکروارگانیسم از سطوح اپی‌تلیال و ورود آن به بدن ، ترشح عوامل واسطه‌ای توسط سلولهای آسیب دیده ، سبب بروز واکنش التهابی و جلب فاگوسیتها به محل آسیب می‌گردد. در محل آسیب ، فاگوسیتها تحت تاثیر عاملی به نام فاکتور کموتاکسی به طرف میکروارگانیسمها کشیده شده و پس از چسبیدن به میکروارگانیسمها ، آنها را فاگوسیته می‌نمایند.

نحوه عملکرد ماکروفاژها به عنوان فاگوسیت اصلی بدن

ماکروفاژها پس از فاگوسیته کردن میکروارگانیسم ، مولکول آنتی ژنیک آن را حفظ کرده و باظاهر ساختن آن در سطح خود به عنوان یک معرفی کننده آنتی ژن آن را به لنفوسیتها عرضه می‌کنند. این عمل که باعث فعال شدن لنفوسیتها می‌شود چگونگی ارتباط بین عوامل عملکردی سیستم ایمنی را نشان می‌دهد. علاوه بر اعمال فوق ، سایر فعالیتهای ماکروفاژها عبارتند از: سنتز و ترشح تعدادی از پروتئینهای سیستم کمپلمان ، ترشح عوامل فعال کننده رشد و تکثیر لنفوسیتها و سایر سلولها و تولید عوامل کشنده باکتریها و سلولهای توموری. 

اپسونین و اپسونیزاسیون

فاگوسیتوز میکروارگانیسمها و سایر آنتی ژنها در اثر اپسونیزاسیون یعنی پوشیده شدن آنها توسط پروتئینهای ویژه‌ای به نام اپسونین تسهیل و تسریع می‌گردد. اپسونینها شامل کمپلمان و آنتی بادیهامی‌باشند. کمپلمانها به دسته بزرگی از پروتئینهای موجود در سرم خون اطلاق می‌گردد که از حدود 20 پروتئین مختلف تشکیل شده‌اند و به سیستم کمپلمان مشهورند.

این پروتئینها که توسط ماکروفاژها و کبد سنتز می‌گردند با حرف C و یک پسوند عددی مثل نمایش داده می‌شود. علت نامگذاری این پروتئینها به عنوان مکمل ، چگونگی عملکرد آنهاست که تکمیل کننده عمل آنتی بادیها می‌باشند به این معنی که کمپلمان ، با اتصال به آنتی بادی چسبیده به آنتی ژن ، فعال شده و خاصیت پروتئولیتیک پیدا می‌کند و یا باعث اتصال آن به فاگوسیتها می‌گردد. سیستم کمپلمان به دو طریق فعال می‌گردد.

1. توسط کمپلکس آنتی ژن - آنتی بادی که مسیر کلاسیک نامیده می‌شود.
   
   
2. توسط عوامل عفونی که مسیر فرعی نامیده می‌شود.
   
   

فعال شدن سیستم کمپلمان اعمال زیر را سبب می شود: جلب و فعال سازی فاگوسیتها ، انهدام سلولها و میکروارگانیسمها و اپسونیزاسیون میکروارگانیسمها و کمپلکس آنتی ژن - آنتی بادی. کمپلمانها در مقایسه با آنتی بادیها ، عوامل حساس به حر

عصب شناسان موسسه روان شناسی لندن در تازه‌ترین بررسیهای خود دریافته‌اند خوردن بستنی سبب تحریک همان بخشی از مغز می‌شود که مسوول پردازش اطلاعات مربوط به شادی و سرخوشی در افراد است. در این بررسیها روشن شد خوردن بستنی بلافاصله بر ناحیه موسوم به قشر چشمی پیشانی مغز تاثیر می‌گذارد. این آزمایش با حمایت مالی یکی از بزرگترین شرکتهای تولید کننده بستنی در اروپا انجام شده است. محققان با کمک دستگاه اسکنر ، نحوه عمل بخشهای مختلف مغز داوطلبان را در هنگام خوردن بستنی بررسی کردند.

نتایج تحقیق اخیر که در کنفرانس متخصصان زیست عصب شناسی در شهر کاردیف مرکز کلان در "ویلز" انگلیس ارائه شده ، بخشی از تحقیقات گسترده‌تری است که در زمینه شناسایی مراکزی از مغز که احساسات مختلف را در اشخاص بوجود می‌آورد، در دست انجام است. محققان امیدوارند بتوانند جایگاه احساساتی نظیر ناامید شدن و سرخوردگی و یا اح اساس تنهایی را مشخص سازند. به نوشته روزنامه گاردین یک محقق انگلیسی به نام پیتر هالیگان که استاد علوم زیست - عصب شناسی در دانشگاه لندنست بزودی با یک بودجه دوازده ?میلیون پوندی نخستین تحقیقات را در حوزه نوظهور زیست - عصب شناسی اجتماعی به اجرا در خواهد آورد.

یکی از اهداف این طرح استفاده از اطلاعات بدست آمده از تصاویر اسکنرها برای تشخیص این نکته است که کدام یک از کارمندانی که بابت بیماری مرخصی استحقاقی تقاضا می‌کنند، واقعا دچار بیماری هستند و کدام دسته تمارض می‌کنند. این محقق با بهره‌گیری از این نوع اسکنها توانسته است ناحیه‌ای از مغز را که در هنگام تقلب و فریبکاری فعال می‌شود مشخص کند.

• ‌یکی از بهترین، نیرومندترین و ارزانترین و سهل الهضم‌ترین غذاها ماست است.
• طبیعت ماست گرم و در درجه دوم سرد است؛ هرچه ماست ترش‌تر باشد سردی آن زیادتر است.
• این ماده معده را تقویت و به هضم غذا کمک می‌کند و از رشد میکروبها در روده‌ها جلوگیری کرده و در درمان اسهال مؤثرست.

• ماستی که چربی آن گرفته شده باشد، به مراتب بهتر از ماست پرچرب است.
• ماست به انسان نشاط ‌بخشیده و عمر را طولانی و آدمی را در مقابل امراض عفونی حفظ می‌کند و به او آرامش می‌بخشد.
• شست‌وشوی سر با ماست، مو را تقویت کرده و از ریزش آن می‌کاهد و مالیدن ماست به دست و صورت باعث نرمی و لطافت پوست شده و از امراض جلدی بویژه جوش غرورجلوگیری می‌کند.

• ماست انسان را از امراضی همانند اگزما و کهیر حفظ می‌کند و به علت داشتن فسفر تقویت کننده حافظه است.
• ماست به علت داشتن ویتامین D ، استخوانها را محکم می‌کند.
• این ماده غذایی نیرو ، نشاط ، مقاومت و چابکی به فرد می‌دهد و دستگاه بدن را از سموم پاک می‌کند. به همین دلیل است که در تمام بیماریها ، خوردن آن را تجویز می‌کنند.

• ماست به روده‌ها کمک می‌کند تا به حال عادی خود برگردند؛ باکتریهای مضر را از روده‌ها خارج می‌کند و در نتیجه هضم و جذب غذا آسان می‌شود.
• کلسیم موجود در ماست برای سالخوردگان بی‌اندازه مفید است و این اشخاص که همیشه از عفونتهای روده‌ای خود می‌نالند اگر بطور مرتب ماست بخورند گاز و عفونت روده آنها به کلی برطرف خواهد شد.
• ماست بهترین دارو برای معده است، زیرا علاوه بر اثرات درمانی که در یبوستهای مزمن و اسهال دارد باکتری‌های مفیدی در معده تولید می‌کند که برای سلامت بسیار مفید است.

• باکتریهای ماست بسیاری از ویتامینهای گروه B را می‌سازد و به خون می‌فرستد اسید لاکتیکی که از ماست حاصل می‌شود روده‌ها را از میکروبها و عمل زیان‌بخش آنها پاک می‌کند.
• مبتلایان به خارش، سوزش، جوش و ناراحتی‌های پوستی می‌توانند برای سلامتی خود از ماست استفاده کنند و ماست از پنی‌سیلین هم قویتر است.
• از خوردن پرتقال و ماست با هم پرهیز نمایید چرا که باعث بروز اگزما می‌شود. بهتر است بدانیم ماست ترش به مراتب بهتر از ماست شیرین است در موارد اسهال معمولا از ماست ترش استفاده کنید.

• هضم ماست آسانتر از شیر است.
• ماست با تقویت باکتریهای مفید ساکن روده ، باعث افزایش سلامت دستگاه گوارش می‌شود.
• ماست با خنثی سازی برخی ترکیبات مضر صفراوی ، از تحریک جدار روده‌ها کاسته واحتمال بروز سرطان روده را کاهش می‌دهد. کلسیم موجود درماست نیز مانع رشد بی رویه سلولهای پوششی روده بزرگ می‌شود. بررسیها نشان داده است افرادی که کلسیم بیشتری مصرف می‌کنند، سرطان روده در آنها کمتر است.

• ماست با ایجاد شرایط مناسب بیولوژیکی ، باعث جذب بهتر برخی مواد غذایی می‌گردد که از جمله آنها می‌توان به افزایش جذب کلسیم و ویتامینهای گروه B اشاره نمود.
• اسید موجود در ماست به برگشت حالت عادی روده‌ها پس از عفونتها کمک می‌نماید. ماست می‌تواند در پیشگیری از بروز عفونتها و بیماریهای گوارشی ناشی از ویروسها و حساسیتهای غذایی مفید باشد.
• ماست در کمک به درمان اسهال کودکان مفید بوده است.

• متخصصان در هنگام مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها ، مصرف ماست را توصیه می‌نمایند زیرا اغلب آنتی‌بیوتیک‌ها باعث نابودی باکتریهای مفید دستگاه گوارش شده و متعاقبا باعث اختلال در کار دستگاه گوارش می‌شوند. ماست می‌تواند به برگشت شرایط طبیعی روده‌ها کمک نماید. توصیه شده در هنگامی که قرار است بیمار بیش از 2هفته آنتی‌بیوتیکمصرف نماید، حداقل 250 میلی‌لیتر ماست را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهد.
• ماست باعث کاهش عفونتهای ناشی از قارچها در دستگاه تناسلی زنان می‌شود.
• ماست منبعی غنی از کلسیم است.

• ماست منبع بسیار خوبی برای جذب پروتئین است. در هر250 میلی لیتر ماست تقریبا 14- 10 گرم پروتئین موجود می‌شد، که تقریبا برابر با 20 درصد نیاز روزانه است.
• ماست می‌تواند باعث کاهش کلسترول خون شود. این ممکن است به علت تأثیر فعالیت باکتریهای زنده و سهولت متابولیسم کلسترول باشد.
• در کودکانی که دچار بیماری سوء جذب هستند، ماست به جذب دو ترکیب مهم غذایی پروتئینها و مواد معدنی کمک می‌کند. اسید لاکتیک موجود در ماست باعث سهولت جذب و هضم این ترکیبات مغذی می‌شود.
• برای کاهش وزن باید مصرف ماست در رژیم غذایی گنجانده شود. زیرا ماست توانایی بدن را برای سوزاندن چربی‌ها تقویت کرده و حفظ عضلات در وضعیت مناسب را تسهیل می‌کنند.

اغلب سلول‌های بدن انسان عملا قادر به تقسیم نیستند و بسیاری از زمان تولد تا مرگ شخص بدون تقسیم شدن حضور دارند.

البته بعضی بافتهای بدن نظیر خون، پوست و لوله گوارش دارای چرخه بازسازی سریعی هستند و در هر روز ممکن است چندین سلول جدید بسازند. به عنوان مثال یک مرد متوسط با وزن 70 کیلوگرم در هر روز 1011×2 سلول خونی می سازد. همچنین روزانه میلیونها سلول پوستی و گوارشی ساخته می شود. سلولهای بنیادی سلول‌هایی هستند که قادر به همانندسازی خود هستند و نیز می توانند طی فرایند تمایز به یک یا انواعی از سلولهای بالغ تبدیل شوند.

سلول های بنیادی اصولا سلول های تخصصی نشده ای هستند که با دو مشخصه مهم از دیگر سلول ها تفکیک می شوند:

اولا توانایی تکثیر و افزایش تعداد برای مدت طولانی را دارند.

دوم اینکه پس از دریافت پیام های شیمیایی معین می توانند تمایز حاصل کنند یا به سلول های تخصص یافته ای با عملکردهای خاص، مثل سلول قلبی یا عصبی تبدیل شوند. عملکرد این سلول ها در بدن این است که در هنگام اختلال و بیماری تکثیر شده و سلول های جدیدی به بافت ارائه می کنند که اساس سلول درمانی را تشکیل می دهد

به طور کلی سلول‌های بنیادی به سه دسته تقسیم می‌شوند:

سلول‌های بنیادی بزرگسال (Adult stem cells)،

سلول‌های بنیادی جنینی (Embryonic stem cells)

سلول‌های بنیادی جنینی (Embryonic stem cells)

سلول‌های بنیادی بزرگسال مانند همه سلولهای بنیادی دیگر دو ویژگی مشترک دارند؛ اول اینکه قادر به ساخت کپی های خود به مدت طولانی می باشند و دوم اینکه می توانند به سلولهای بالغی با خصوصیات مورفولوژیک شناخته شده و با عملکرد اختصاصی تبدیل شوند.

ین سلولها قادر نیستند به همه نوع سلول تمایز پیدا کنند بلکه تنها قادرند به سلولهای بالغ همان بافتی که در آن هستند تبدیل شوند (مثلا سلولهای بنیادی مغز استخوان که به سلولهای خونی تبدیل می شوند). سلولهای بنیادی بزرگسال بسیار کم و نادر هستند به عنوان مثال از هر 10 تا 15 هزار سلول مغز استخوان تنها یک سلول از نوع سلولهای بنیادی است.  منشا و چگونگی شکل گیری این سلولها به طور دقیق مشخص نیست و فرضیات مختلفی برای آن مطرح شده است از جمله اینکه این سلولها در هنگام تمایز جدا از بقیه مانده و تمایز نیافته اند. امروزه  سلولهای بنیادی از بافتهای مختلفی از جمله خون، مغز، نخاع، لوله گوارش، پوست، عضلات و غیره جدا شده‌اند.

نام سلولهای بنیادی جنینی (رویانی) از منشا آنها یعنی رویان گرفته شده است. در واقع این سلولها از یکی از مراحل ابتدایی تشکیل و توسعه جنین بنام مرحله بلاستوسیتی گرفته می شوند. به طور اختصاصی سلولهای بنیادی جنینی از توده سلولی درونی بلاستوسیت در مرحله پیش از لانه گزینی در دیواره رحم به دست می آیند. این سلولها هم قادر به همانندسازی خود هستند و هم قادرند به انواعی از سلولهای مختلف تمایز یابند .

دسته سوم سلولهای بنیادی سلولهای بند ناف هستند که همانطور که از نامشان بر می آید از خون بند ناف در هنگام وضع حمل جدا می شوند و قابل نگهداری هستند تا در آینده در صورت لزوم برای همان بچه یا اعضای خانواده وی و یا برای شخص دیگری استفاده شوند.

امروزه محققان در حال بررسی و آزمایش امکان کاربرد سلولهای بنیادی در درمان بیماریهای مختلف می باشند. از جمله بیماریهایی را که امیدهای زیادی به درمان آنها می رود می توان به آلزایمر و پارکینسون، آسیبهای نخاعی، دیابتها‌ (از طریق جایگزین نمودن سلولهای پانکراتیک ترشح کننده انسولین)، بیماریهای کرونری قلب (با جایگزینی سلولهای ماهیچه ای قلب)، بیماریهای کبدی مثل سیروز و غیره اشاره نمود

توانایی سلول های بنیادی یکسان نیست و به ویسله ی تمایزی که میابند به دسته های:

) سلول های بنیادی پر توان میگویندPluripotent)سلول هایی که حدود 4 روز پس از لقاح به وجود می آیند "

سلول ها بنیادی چند توان میگویند    ( Multipotent) که سلولهای همان بافتی که از آن منشاء گرفته اند را ایجاد می کنند و سلولهای

 یا تک توان میگویند Unipotent) و به سلول های بنیادی که فقط میتوانند تکثیر خودشان را انجام دهند